Edytor Gutenberg to narzędzie, które od czasu wprowadzenia w WordPressie 5.0 w grudniu 2018 roku zmieniło sposób, w jaki użytkownicy tworzą treści na stronach i blogach. Zastąpił on klasyczny edytor tekstowy, znany z wcześniejszych wersji WordPressa, wprowadzając zupełnie nowe podejście oparte na blokach. W tym artykule przybliżę, czym jest Gutenberg, jak działa i jakie możliwości oferuje, zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaawansowanych twórców treści.
Czym jest edytor Gutenberg?
Gutenberg to domyślny edytor treści w WordPressie, który pozwala na budowanie stron i wpisów za pomocą tzw. bloków. Każdy element treści – akapit, nagłówek, obraz, film czy przycisk – jest osobnym blokiem, który można dowolnie edytować, przesuwać i dostosowywać. Dzięki temu użytkownicy mogą tworzyć bardziej złożone układy bez konieczności znajomości kodu HTML czy CSS.
Nazwa edytora nawiązuje do Jana Gutenberga, wynalazcy druku, co symbolizuje rewolucję w sposobie tworzenia treści. Zamiast jednego pola tekstowego, jak w klasycznym edytorze, Gutenberg oferuje interfejs, w którym treść buduje się jak z klocków, co daje większą elastyczność i kontrolę nad wyglądem strony.
Jak zacząć pracę z Gutenbergiem?
Praca z Gutenbergiem zaczyna się od przejścia do panelu administracyjnego WordPressa i wybrania opcji tworzenia nowego wpisu lub strony (Kokpit -> Wpisy -> Dodaj nowy lub Strony -> Dodaj nową). Po wpisaniu tytułu edytor automatycznie umieszcza go w pierwszym bloku. Następnie można zacząć dodawać kolejne elementy.
Aby dodać nowy blok, wystarczy kliknąć ikonę plusa (+) widoczną w edytorze lub wpisać ukośnik (/) i nazwę bloku, np. /obraz, co otworzy podręczne menu z dostępnymi opcjami. Bloki są podzielone na kategorie, takie jak tekst, media czy elementy projektowe, co ułatwia odnalezienie potrzebnego komponentu. Po wybraniu bloku można go wypełnić treścią i dostosować jego ustawienia, np. zmienić kolor tła, wyrównanie czy rozmiar czcionki.
Dla osób, które wolą bardziej tradycyjne podejście, dostępny jest blok „Klasyczny”, który przypomina dawny edytor tekstowy. Pozwala on na wpisywanie treści w sposób zbliżony do tego, co oferował WordPress przed wprowadzeniem Gutenberga.
Możliwości edytora Gutenberg
Gutenberg został zaprojektowany z myślą o prostocie i elastyczności, co czyni go narzędziem odpowiednim zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników. Każdy blok ma własne ustawienia, dostępne w panelu bocznym po prawej stronie edytora. Na przykład w bloku akapitu można zmienić kolor tekstu, rozmiar czcionki czy dodać tło, a w bloku obrazu dostosować jego rozmiar, obramowanie lub dodać efekt powiększenia.
Ciekawą funkcją są tzw. wzorce bloków, czyli gotowe układy, które można wstawić jednym kliknięciem. Przykładowo, wzorzec może zawierać sekcję z nagłówkiem, tekstem i przyciskiem zachęcającym do działania. To rozwiązanie przyspiesza tworzenie treści, szczególnie dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z WordPressem.
Gutenberg umożliwia też osadzanie multimediów, takich jak filmy z YouTube czy posty z mediów społecznościowych. Wystarczy wkleić adres URL, a edytor automatycznie utworzy odpowiedni blok, np. blok osadzania wideo. Dzięki temu dodawanie takich elementów nie wymaga dodatkowej wiedzy technicznej.
Dla bardziej zaawansowanych użytkowników istnieje możliwość tworzenia bloków wielokrotnego użytku. Jeśli często używasz tego samego elementu, np. stopki z informacjami kontaktowymi, możesz zapisać go jako blok wielokrotnego użytku i wstawiać na różnych stronach bez konieczności ponownego konfigurowania.
Jak Gutenberg wypada w porównaniu z innymi rozwiązaniami?
Przed wprowadzeniem Gutenberga wielu użytkowników WordPressa korzystało z wtyczek typu page builder, takich jak Elementor czy Divi, które oferują zaawansowane możliwości projektowania stron metodą przeciągnij i upuść. Gutenberg, będąc wbudowanym w WordPressa, ma tę zaletę, że nie wymaga instalacji dodatkowych narzędzi, co może przełożyć się na szybsze działanie strony. Jednak w porównaniu z bardziej rozbudowanymi page builderami oferuje mniej zaawansowane opcje projektowe, szczególnie w podstawowej wersji.
Z drugiej strony, Gutenberg jest stale rozwijany, a jego możliwości można rozszerzyć za pomocą wtyczek, takich jak Spectra czy PublishPress Blocks, które dodają nowe bloki i funkcje. Warto jednak pamiętać, że zbyt duża liczba wtyczek może wpłynąć na wydajność strony, dlatego przed ich instalacją dobrze jest sprawdzić, czy są kompatybilne z używanym motywem i wersją WordPressa.
Dla osób przyzwyczajonych do klasycznego edytora przejście na Gutenberga może początkowo wydawać się trudne. Dlatego dostępna jest wtyczka Classic Editor, która pozwala wrócić do starego sposobu edycji treści. Warto jednak dać szansę nowemu edytorowi, ponieważ jego intuicyjny interfejs i regularne aktualizacje sprawiają, że staje się coraz bardziej wszechstronny.
Praktyczne wskazówki dla blogerów
Aby praca z Gutenbergiem była efektywna, warto poznać kilka trików. Na przykład, zamiast klikać ikonę plusa, można użyć skrótu klawiszowego Shift + Alt + H, który wyświetla listę dostępnych skrótów klawiaturowych. Przyspiesza to dodawanie bloków i edytowanie treści. Kolejna przydatna funkcja to możliwość przeciągania i upuszczania obrazów bezpośrednio do edytora – Gutenberg automatycznie utworzy dla nich odpowiedni blok.
Dla blogerów piszących długie artykuły przydatne może być grupowanie bloków, co pozwala na łatwiejsze zarządzanie sekcjami tekstu. Można też eksperymentować z blokami kolumn, które umożliwiają tworzenie układów z tekstem i obrazami obok siebie, co zwiększa atrakcyjność wizualną wpisu.
TL;DR
Edytor Gutenberg to intuicyjne narzędzie w WordPressie, które pozwala budować treści za pomocą bloków, bez potrzeby kodowania. Oferuje elastyczność w projektowaniu, od prostych wpisów po bardziej złożone układy, a jego możliwości można rozszerzyć wtyczkami. Choć wymaga przyzwyczajenia, jego rozwój i łatwość użycia sprawiają, że warto go wypróbować.